Het maken van lantaarns

Hier wordt de bouw van de lantaarn besproken zoals deze is toegepast op de muur bij het station voor de FallerCar baan.

Natuurlijk zijn er lantaarns te koop in allerlei maten en vormen.
Hier is echter geen sprake van een standaard model en moet er dus aan zelfbouw worden gedaan.
Het gaat hierbij om een lantaarn die aan de muur moet worden bevestigd.
Buiten het feit dat het functioneel is, is het ook heel leuk om te doen.
Het vraagt natuurlijk wel wat vaardigheden, maar al doende leert men.
Hoe ik het heb gedaan staat hierna beschreven.






Het gebruikte gereedschap.


"Goed gereedschap is het halve werk" luid het spreekwoord en dat geldt zeker hierbij.
Hoe fijner en nauwkeuriger het werk is, des te beter is het als je kwalitatief en goed gereedschap gebruikt.
Voor het maken van deze lantaarn heb ik gebruikt:

1: Fijne zijkniptang (Erem 556E, Spitzschneider, ohne Wate)
2: Gladde platbektang 5mm
3: Dunne rondbektang
4: Soldeerbout met kleine platte soldeerstift (Weller) [voor het solderen van de LED's een dunne soldeerstift]
5: Soldeerdraad (bij voorbaat 0.3 tot 0,6mm) met vloeimiddel (bij voorbaat no clean flux)
6: Fijne pincet
7: Rolletje isolatie tape
8: Dremel of Proxxon met slijpschijfje (denk aan veiligheidsbril !)
9: Scherpe schaar
10: Fijn Schuurpapier (400 of hoger)



Naast dit gereedschap is er natuurlijk ook nog wat materiaal nodig om de lantaarns te kunnen vervaardigen.
Hiervoor is nodig:
1: Messing of kopperen buis met buitendiameter van 2 mm en een binnendiameter van 1 a 1,5mm
2: Messing of koperen plaat of folie van ca 0.2mm dikte
3: Warm witte SMD LED (1206) 3: Lakdraad (van een oude wisselspoel of kleine motor voldoet prima)
4: Dun geïsoleerd draad (decoderdraad voldoet uitsteken), kleur is niet belangrijk

Nu alles voor handen is kunnen we aan de slag.

De lantaarn bestaat uit twee gedeeltes; de arm en de armatuur. De arm waar de armatuur aan vast is zit is eenvoudig te maken en bestaat alleen uit een hol messing buisje met een buitendiameter van 2mm en met een binnen diameter van 1 tot 1,5 mm en heeft een lengte van 50mm.
Deze zijn gezaagd met de Dremmel waar een kleine slijpschijf in zit (draag een veiligheidsbril tijdens het slijpen!).
Na het slijpen ontdoen we de buisjes van de bramen aan de uiteinde met wat schuurpapier of kleine vijl.
6
















Het maken van de armatuur is een ander verhaal en kost dan ook wat meer moeite om deze te maken.

De basis bestaat uit een koperen plaatje van ca. 10x 9mm en is ongeveer 0,2mm dik.
Omdat het zo dun is kun je het met een scherpe schaar gewoon op maat knippen.
Om niet te veel verschil te krijgen zijn er eerst stroken van 10mm geknipt.
Vervolgens zijn hieruit plaatjes geknipt van 9mm lengte.
Na deze geknipt te hebben kunnen we deze gaan bewerken.
Als eerste worden de zijkanten omgebogen en moeten een hoogte krijgen van 2mm.
Doordat de platbektang een bekbreedte heeft van 5mm, kunnen de zijkanten om de bek heen gebogen worden.

4 5
















Met een scherpe kniptang worden er aan één zijde van de U vorm, hoekjes van 2x2mm uit de korte opstaande rand geknipt.

7 8
















Vervolgens wordt nu het uitstekende deel van 2mm haaks omgebogen, waarbij de zijkanten en de voorzijde aan elkaar grenzen.
Na het ombuigen wordt aan de achterzijde van de twee lange zijde met een scherpe kniptang beide naden ca.3 mm ingeknipt.
Vervolgens leggen we de armatuur met de open zijde ongeveer 3 mm over de afgezaagde buis en buigen met een kleine rondbektang de vlakke bovenzijde over deze buis.
De zijflapjes die nu overblijven van de zijkanten knippen we schuin af en buigen deze naar de buis toe.
Met dezelfde rondbektang kunnen we de strakke naden aan de voorzijde van de armatuur enigszins verbuigen, zodat er een een beetje ronde hoek ontstaat.

11 12
















Voordat we nu verder kunnen gaan, wordt eerst de buis en de armatuur schoongemaakt om straks goed te kunnen solderen.
Bij sterke aanslag (oxidatie) even licht opschuren, anders reinigingen met alcohol of ontvetter.
Nu wordt eerst de armatuur op de buis gesoldeerd en daarna solderen we de naden aan de voorzijde dicht.
Gebruik hierbij zo weinig mogelijk tin.
Let hierbij op dat de buis niet dicht gesoldeerd wordt.

11 12
















Tijdens het solderen moeten het wel op een ondergrond liggen die bestand is tegen de temperaturen van de soldeerbout (doorgaans zo rond de 315 graden).
Een plaatje hout, pertinax of epoxy voldoet prima.

Na het solderen wordt de buis op ca 25mm van de aramatuur licht gebogen.
Deze hoek hoeft niet zo groot te zijn, een paar graden is voldoende, en doe dit wel bij alle lantaarns hetzelfde.

15

















Na het solderen wordt het geheel geschilderd met grijze lak van Humbrol, maar je kunt natuurlijk ook een andere kleur of merk nemen.
Hierbij wordt ook de binnenzijde van de armatuur geschilderd.
Het schilderen kan gewoon met een klein penseel en na het schilderen moet de zaak natuurlijk even drogen.

Nu het ligt te drogen is het een uitgelzen moment om de draden aan de warm-witte LED's te solderen, die straks in de armaturen worden geplaatst.
De LED's zijn warm-witte SMD LED's (type 1206) en zijn aan beide zijde voorzien van een soldeervlak met een kleine inham (z.g castle lead component).
Dit maakt het makkelijk om hierin de draad te leggen bij het vast solderen.
Gebruik een minimale hoeveelheid soldeertin en neem bij voorkeur dunne tin (ik gebruik SAC 305, 0,25mm, maar 0,4 mm werkt ook prima).
Indien je de mogelijkheid hebt, hiervoor een kleine soldeerstift met een klein soldeer oppervlak gebruiken.
Voordat de draden op de LED worden gesoldeerd, plakken we de LED,s even vast met wat tape op een vlakke en stabiele ondergrond.
Door de LED's onderste boven te plaatsen, kun je de + en - zijde ook goed onderscheiden.
Op de onderzijde van de SMD LED staat namelijk een pijl of staat een andere markering afgebeeld.
Indien er een pijl aanwezig is, wordt aangegeven hoe de stroom door de LED moet vloeien (de punt van de pijl geeft de - aan) en de markering geeft aan waar de - moet worden aangesloten om de LED te laten branden.

Van de draden die worden gebruikt is één hiervan een lakdraad (van een oude wisselspoel bijvoorbeeld) en de andere een geïsoleerde draad.
Voor de geïsoleerde draad heb ik decoder draad gebruikt omdat deze dun en zeer soepel is.
Alle draden hebben een lengte van ca 150mm, dit om voldoende lengte te hebben om dit straks te kunnen aansluiten.
De lakdraad is geïsoleerd met lak waarbij de lak aan de uiteinde nog wel moet worden verwijderd om een elektrische verbinding te kunnen maken.
Dit verwijderen gaat in veel gevallen redelijk goed als je eerst wat langer met de soldeerpunt het uiteinde verwarmd (ca 5 seconden) en daarna wat tin toevoegt. Eventueel kun je dit nogmaals herhalen.
Maak tussendoor de soldeerstift regelmatig schoon.
Het dunne(decoder)draad kun je simpelweg afstrippen en het uiteinde vertinnen.
Als de draden worden aangebracht doe dit dan bij alle LED's hetzelfde, dus bijvoorbeeld de lakdraad op de min zijde en de geïsoleerde draad op de plus zijde.

Het aanbrengen vergt even wat oefening maar je zult zien dat dit eigenlijk wel goed te doen is.
Hoewel het te solderen oppervlak erg klein is kun je dit makkelijk en snel doen.
Knip als eerste het vertinde gedeelte van de draden op de juiste lengte.
Deze lengte moeten zo groot zijn, dat deze net in de inham van het soldeervlak van de LED kan vallen (1 a 1,5 mm is vaak al voldoende).
Breng nu eerst wat tin aan op het uiteinde van de LED. Doe dit snel en verwarm het niet te lang.
We beginnen met de dunste draad, de lakdraad.
Soldeer nu de afgeknipte maar vertinde uiteinde van de draad aan het soldeervlak van de LED en herhaal dit bij elke LED.
Na het aanbrengen van de draden op de ene zijde (-) van de LED plakken we het gedeelte waar nu de draden op zitten vast met plakband en verwijderen we het plakband aan de andere zijde.
We solderen nu ook de andere draad aan de andere zijde (+) op een zelfde wijze zoals hierboven.
Na het aanbrengen van de draden gaan we hem eerst even testen voordat deze wordt ingebouwd in de lantaarn.
Natuurlijk moeten de LED's aangesloten worden via een weerstand, anders doet hij het maar 1 keer (en heel erg kort).
Ook is de LED stroomrichting gevoelig en zal de stroom maar in één richting doorlaten.
Voor het testen even een rij stroom trafo voor gelijkspanning uit het analoge tijdperk gebruikt, waarbij er een weerstand is opgenomen in één van de aansluitdraden.
Bij zo'n analoge rij trafo voor gelijkstroom wijst de knop altijd naar de plus pool, dus als de knop naar recht wordt gedraaid, zit de plus aan de rechter kant van de aansluitklemmen.
Een weerstand met een waarde van 1000 ohm is voldoende om de LED even te kunnen testen.
Indien de LED functioneert, kan deze definitief worden ingebouwd in de armatuur.

We steken beide draden door de pijp vanaf de zijde van de armatuur.
Omdat de armatuur en pijp zijn geschilderd, hoeven we niet zo bang meer te zijn dat de LED sluiting gaat maken met het messing of koper.
Om de LED te fixeren, lijmen we deze in de armatuur vast met wat 10 seconde lijm.
Ook na het aanbrengen eerst nog even testen voordat deze lantaarn op de gevel wordt geplaatst.

Voor het aanbrengen op de gevel boren we een gat van 1,9mm in de gipsen muur, waarbij het gat iets scheef naar beneden loopt.
Het gat voor de lantaarn moet ongeveer op 70mm hoogte boven het wegdek worden geboord.
Het mooiste leek mij om dit op de hoogte van het begin van de stenen bogen te doen.
De onderling afstand tussen deze lantaarns is ca 14 cm, omdat er maar op één zijde van de weg lantaarns geplaatst worden.
Door telkens één stenen boog over te slaan, kwam dit heel mooi uit.
Vervolgens steken we de draden door het gat en plaatsen de buis en zorgen ervoor dat alle lantaarn op gelijke afstand uit de muur steken.
Na het plaatsen fixeren we de buis aan de achterzijde met wat lijm, waarbij dit het makkelijkst en snelst gaat met het lijmpistool.
Aan de lakdraad wordt later de weerstand bevestigd.
Om het stroom verbruik nog verder terug te dringen zijn er bij de definitieve installatie telkens 3 LED's met elkaar in serie gezet.
Voor elke kring is natuurlijk maar één weerstand nodig en een waarde van 1000 ohm (1K) bleek prima te voldoen bij een spanning van 12 volt.

Voordat de muur met lantaarns wordt geplaatst wordt eerst de bedrading en de weerstanden aangebracht.
Om geen last te hebben van los hangende draden en weerstanden, wordt de zaak geborgd, door de draden en weerstanden op verschillende punten met het lijmpistool op de achterzijde van de muur te lijmen.
Dit is voor het plaatsen en eventueel verwijderen van de muur een stuk makkelijker.

31 26

















Na het vastzetten van de draden en weerstanden wordt er eerst een gaatje voor de toevoer draden geboord.
Dit gat wordt achter de plaatst waar de muur moet komen te staan geboord, en wel op een makkelijk bereikbare plaats.
Nadat de toevoer draden door het gat zijn gestoken, kan de muur op zijn plaats worden gezet.




27 28
















Na het plaatsen natuurlijk eerst even kijken hoe mooi ze branden als het donker is.
Op de foto hieronder zijn de lantaarns op 14 Volt aangesloten en is de opbrengst nogal fel.
Als het definitief wordt aangesloten via het schakelpaneel, is deze spanning regelbaar en kan dan naar behoefte worden ingesteld.

17 18
















Mooi resultaat toch.......

Naar projecten

Onder deze rubriek vind je de bouw en vorderingen van de diverse delen van de baan en is ook te vinden aan de kop van elke pagina.....

Naar baanplan

De vorm van de baan was al bekend, nu nog een plan uitwerken.Een baanplan komt natuurlijk niet zo maar uit de lucht vallen, je .......

Keer terug

Terug naar de home page.....




" Als je de sporen volgt, kom je vanzelf op het eindstation. "