BBÖ 1100/ÖBB 1089 "Krokodil"
De BBÖ 1100 en BBÖ 1100.1 zijn sneltrein locomotieven in de krokodil bouwvorm die dienst deden bij de Österreichischen Bundesbahnen (toen de BBÖ) in de periode tussen de 1e en 2e wereld oorlog.
De eerste exemplaren werden in 1923/24 in dienst gestelden en was de markante tegenhanger van de Zwitserse Be6/8.
Na aansluiting van Oostenrijk in 1939 werden deze door de Deutsche Reichsbahn als E89 (1100) en de E89.1 (1100.1) omgenummerd.
Na de 2e wereld oorlog werden de overgebleven machines weer als ÖBB 1089 en ÖBB 1189 in het bestand van de ÖBB (Österreichischen Bundesbahnen) opgenomen en waren tot 1979 in dienst.
History....
Voor de Arberg route had de BBÖ elektrisch aangedreven stoomlocomotieven nodig.
Ondanks het feit dat locs met drijfstangaandrijving eigenlijk al achterhaald waren, bestelde de Oostenrijkse spoorwegen 9 van deze locs als serie 1100-101 tot 109.
De beslissing voor stangenaandrijving werd genomen op basis van het succes van het ontwerp van het Zwitserse model, de SBB Ce 6/8 II.
De serie 1100 en 1100.1 zijn de enige Oostenrijkse "krokodil" achtige machines met stangen aandrijving.
In tegenstelling tot het Zwitserse model, werd gekozen voor een wat eenvoudigere aandrijving met een enkele aandrijfstang die zowel de dummy as als de aangedreven wielen verbonden.
In totaal waren er natuurlijk vier van dergelijke aandrijfstangen nodig.
De eerste zeven machines zijn gebouwd door Brown Boveri & Cie (elektrische deel) en door de locomotief fabriek Floridsdorf (mechanische deel) en zijn in 1923-1924 geleverd.
In 1925-1926 volgende nog eens negen locomotieven, die wat sterker en zwaarder waren in vergelijking met de eerste levering (zie tabel).
De eerste zeven geleverde machines kregen de serie-aanduiding 1100, de laatste negen 1100.1.
Ze werden voor het eerst gestationeerd in Innsbruck, later ook in Salzburg, waar ze naar volle tevredenheid werden gebruikt op de Arlberg en de Tauern spoorlijn.
In de vallei routes werden ze verdreven door locomotieven van de serie in 1670.
De Duitse Reichsbahn hernummerde na de Anschluss in 1938 deze machines als E 89 (1100) en als E 89.1 (1100.1).
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden twee voormalige 1100ers verwoest.
Een van hen, 1100.01, werd herbouwd door de ÖBB.
In 1953 werden de machines hernummerde naar de nummers 1089 en 1189, die daarna zelfs meer dan twintig jaar nog werden gebruikt in de beoogde rol.
Tot 1979 hebben de machines volledig dienst gedaan, waaronder ook de noodzakelijke inzet van een tweede man voor de bijdragen aan de smering van de aandrijving.
Bewaarde exemplaren
De 1189.02 is tot nu behouden gebleven en wordt ingezet bij nostalgische ritten.
Momenteel draagt hij zijn oorspronkelijke nummer 1100.102 en was ook de enig loc in de serie die in de 70 jaren nog een bloed oranje kleurstelling had gekregen.
De 1189.06 staat momenteel in het auto- und Technikmuseum Sinsheim en de 1189.05 in het Eisenbahnmuseum Strasshof.
De 1189.09 stond sinds 1983 voor het heropende goederen station in Wolfurt als motorloos gedenkteken voor het douanekantoor.
De gemeente Wolfurt heeft deze locomotief van ÖGEG over gedaan naar het spoor en mijnbouw museum in Ampflwang als permanente bruikleen.
Technische gegevens
| BBÖ 1100 / BBÖ 1100.1 / :ÖBB 1089 / ÖBB 1189 | ||
|---|---|---|
 De 1100.102 aan kop van een gelegenheidsrit bij Gumpoldskirchen.
|
||
| Nummering: | BBÖ 1100.01-07 BBÖ 1100.101-109 |
ÖBB 1089.01-07 ÖBB 1189.01-09 |
| Aantal: | BBÖ 1100: 7 BBÖ 1100.1: 9 |
ÖBB 1089: 6 ÖBB 1189: 9 |
| Fabrikant: | BBC/Wien, Floridsdorf | |
| Bouwjaar(en): | 1923/24 / 1926/27 |
|
| In dienst: | Tot 1979 | |
| As indeling: | (1'C)(C'1) | |
| Spoorbreedte: | 1435mm (Normaalspoor) | |
| Lengte over buffers: | 22.350 mm | 22.400 mm |
| Massa leeg: | 113,6 t | 116 t |
| Wrijving massa: | 89 t | 91,2 t |
| As last: | 14,8 t | 15,2 t |
| Top snelheid: | 65 km/h | 75 km/h |
| Vermogen: | 1800 kW / 53 km/h | 1900 kW / 55 km/h |
| Duurvermogen: | 1600 kW / 57 km/h | 1740 kW / 60 km/h |
| Stroom systeem: | 15 kV 16 2/3 Hz AC | |
| Stroom voorziening: | Bovenleiding | |
| Koppel: | 220 kN | 224 kN |
| Diameter aandrijfwiel: | 1.350 mm | |
| Diameter voorloopwiel: | 870 mm | |
| Motortype: | 1~Rs | |
| Aantal motoren: | 4 | |
| Aandrijving: | Groepaandrijving met vooras | |
| Rem systeem: | Vacuumrem, later luchtdrukrem | |
Bron: Wikepedia.org
Hoe het allemaal begon
De kelder is ingedeeld in 3 ruimtes, waarvan er één het meest geschikt was voor het opbouwen van een modelbaan. Deze ruimte moest nog wel eerst......
Land, materieel en tijdperk
Gezien de diversiteit aan beschikbaar materieel is er geen eenduidige keuze gemaakt voor een land. In de verzameling komt Nederland, Duits, Zwitser en .....
Laatste weerkzaamheden aan de baan
Een kort overzicht wat er zoal gedaan is aan de baan de laatste tijd. Details over deze ontwikkeling zijn vaak weer terug te vinden onder de .....
