Baureihe 93.
De stoom locomotieven serie 093 komt voort uit de voormalige T14 en T14.1 serie.
Dit waren sleeptender locomotieven van de Deutsche Reichsbahn en waren bedoeld voor zowel het personen als het goederen vervoer.
De machines werden aangedreven door twee cilinders en behoorde nog niet tot de serie gestandaardiseerde types stoomlocomotieven, ook wel bekend onder de naam "Einheitsdampflokomotiven".
Geschiedenis en Ontwerp.
Baureihe 93.
De Pruisische T14 locomotieven van de Königlich Preußische Staatseisenbahnen (K.P.St.E.) en de Reichseisenbahnen in Elsaß-Lothringen, waren tenderlocomotieven voor het personenvervoer en goederen transport.
De locomotieven zijn later ingedeeld bij de Deutsche Reischbahn als bouwserie 93⁰⁻⁴.
Voor het gebruik op de Berlijnse ring, stad en verstedelijke trajecten werd in 1912 door de firma Henschel een locomotief als T14 geleverd.
Deze locomotief bleek te zwak en werd verder ontwikkeld en verbeterd door de firma Union uit Königsberg, en was gebaseerd op de Pruisische G8.1 en niet op de door Henschel ontwikkelde (experimentele) T14 .
Zowel het loop- en aandrijfwerk als de ketel werden echter zonder al te ingrijpende wijzigingen overgenomen.
De locomotieven bleken zeer krachtig te zijn, maar niet zonder gebreken.
Zo werd de voorste loopas het zwaarst belast en hiermee traden ook regelmatig mankementen op.
De eerste locomotieven werden voor de Berlijnse stadtbahn ingezet.
In totaal werden er in de periode 1914 t/m 1918 457 stuks aan de K.P.St.E. geleverd en 40 stuks aan de Reichseisenbahnen in Elsaß-Lothringen.
Na de 1e wereldoorlog was er een tekort aan locomotieven omdat er veel verloren waren gegaan in de oorlog en er 147 locomotieven aan de geallieerden afgegeven moest worden als herstelbetaling aan diverse landen in Europa.
Vanwege de problemen met de voorste loop as en schaarste aan reserve-onderdelen bij de locomotieven van de Pruisische T 14, werd in 1918-1919 besloten om nieuwe, door ontwikkelde locomotieven van deze reeks te laten bouwen, welke als Pruisische T14.1 werd ingedeeld bij de K.P.St.E. en bij de Württembergse Staatseisenbahn als T14.
Door de constructie wijziging is de totale lengte met 70 cm toegenomen en had als grootste rede dat de watertank inhoud was toegenomen.
Ook is de maximum snelheid verhoogd naar 70km/u.
De wijziging van de verhoogde water inhoud had echter als nadeel dat de achterste loop as een hogere asdruk had en was hierdoor niet meer geschikt voor zijlijnen.
Door de achterste watertanks weer af te sluiten was de inzet op deze zijlijnen weer mogelijk, maar impliceerde wel dat de actieradius minder werd.
In totaal werden 768 stuks gebouwd, waarvan er 729 stuks in de periode 1918 - 1924 werden gebouwd en geleverd aan de Pruisische staatsspoorwegen en 39 stuks in de periode 1921 - 1922 aan de Württembergse Staatsspoorwegen.
In 1920 werd de DRG gevormd en werden er 768 locomotieven ingedeeld als Bouwserie 93⁵⁻¹² en kregen de bedrijfsnummers 93 501 t/m 93 1261 toebedeeld.
Hiervan waren de voormalige locomotieven van de Württembergse Staatsspoorwegen de bedrijfsnummers 93 795 t/m 93 814 en 93 832 t/m 93 850, en de overige van de voormalige K.P.St.E.
Tijdens de 2e wereldoorlog werden enkele locomotieven van België en Polen van het type 97 toegevoegd aan deze bouwserie.
Na de 2e wereld oorlog waren er 3 locomotieven achtergebleven in Oostenrijk.
De ÖBB nam deze locomotieven op in zijn bestand en deelde deze locomotieven in als Rh 693.
De locomotieven kregen de bedrijfsnummers 693.058, 693.324 en 693.405 toegekend.
De 693.058 werd in 1953 ter zijde gesteld.
De overige 2 locomotieven hebben bij de ÖBB tot 1958 nog gereden.
De in Polen achtergebleven locomotieven werden bij de PKP ingedeeld als TKt1.
De locomotieven van klasse 93⁵⁻¹² kregen in 1968 de nieuwe computer-nummer serie 093 toegewezen van de Deutsche Bundesbahn, maar de laatste machines werden nog in hetzelfde jaar uit dienst genomen.
Bij de Deutsche Reichsbahn (DDR) werden de laatste 20 locomotieven in 1972 ter zijde gesteld.
Er zijn nog 3 machines bewaard gebleven:
93 230: Staat in het Eisenbahnmuseum Dieringhausen maar is in bruikleen gegeven bij het Verkehrmuseums Dresden.
93 526: Staat in het Duitse stoom locomotieven Museum in Neuenmarkt-Wirsberg.
93 108: Staat als Tkt1-63 in het spoorwegmuseum te Chabówka in Polen
Technische gegevens
|
Bouwserie 0930-4 Pruisische T14 PKP TKt1 SNCB/NMBS Type 97 ÖBB Reihe 693 |
Bouwserie 0935-12 Pruisische T14.1 Württembergse T14 PKP TKt2 |
||
|---|---|---|---|
 T14 (later de 0930-4
|
 T14.1 (later de 0935-12
|
||
| Spoorwegmij's: | Preußischen Staatseisenbahnen Reichseisenbahnen Elsass-Lothringen DR ÖBB PKP SNCB/NMBS |
Spoorwegmij's: | Preußischen Staatseisenbahnen Württembergischen Staats-Eisenbahnen DR DB PKP |
| Nummering: | 93 001 – 93 459 | Nummering: | 93 501 – 93 1261 |
| Aantal: | 497 stuks | Aantal: | 769 |
| Fabrikant: | Union-Gießerei, Königsberg | Fabrikant: | Union-Gießerei, Königsberg |
| Bouwjaren | 1914–1918 | Bouwjaren | 1918-1924 |
| Buiten dienst: | 1971 |
Buiten dienst: | 1968 (DB) 1972 (DR) |
| As indeling: | 1'D1' | As indeling: | 1'D1'h2 |
| Spoorbreedte: | 1435mm (Normaalspoor) | Spoorbreedte: | 1435mm (Normaalspoor) |
| Lengte over buffers: | 13.800 mm | Lengte over buffers: | 14500 mm |
| Dienst gewicht: | 97,6 ton | Dienst gewicht: | 101 ton |
| Eigen gewicht: | 64,4 ton | Eigen gewicht: | 79,6 ton |
| Asdruk: | 16,9 ton | Asdruk: | 17,5 ton |
| Maximumsnelheid: | 65 km/h | Maximumsnelheid: | 70 km/h |
| Cilinder diameter | 600 mm | Cilinder diameter | 600 mm |
| Vermogen: | 734 kW (ca 1000 Pk) | Vermogen: | 736 kW (ca 1000 Pk) |
| Drijfwiel diameter | 1350 mm | Drijfwiel diameter | 1350 mm |
| Voorloopwiel diameter | 1000mm | Voorloopwiel diameter | 1000mm |
| Achterloopwiel diameter | 1000 mm | Achterloopwiel diameter | 1000 mm |
| Keteldruk | maximaal 12 bar | Keteldruk | maximaal 12 bar |
| Rooster oppervlak: | 2,49 m² | Rooster oppervlak: | 2,49 m² |
| Oververhitter oppervlak: | 50,28 m² | Oververhitter oppervlak: | 50,28 m² |
| Verdampingsoppervlak: | 126,62 m² | Verdampingsoppervlak: | 126,62 m² |
| Oververhittingsoppervlak: | 50,28 m² | Oververhittingsoppervlak: | 50,28 m² |
| Water voorraad: | 12 m³ | Water voorraad: | 14 m³ |
| Kolen voorraad: | 4,5 ton | Kolen voorraad: | 4,5 ton |
Bron: Wikepedia.org
Hoe het allemaal begon
De kelder is ingedeeld in 3 ruimtes, waarvan er één het meest geschikt was voor het opbouwen van een modelbaan. Deze ruimte moest nog wel eerst......
Land, materieel en tijdperk
Gezien de diversiteit aan beschikbaar materieel is er geen eenduidige keuze gemaakt voor een land. In de verzameling komt Nederland, Duits, Zwitser en .....
Laatste weerkzaamheden aan de baan
Een kort overzicht wat er zoal gedaan is aan de baan de laatste tijd. Details over deze ontwikkeling zijn vaak weer terug te vinden onder de .....
